ГИТАР БАРИХ ГЭЖ Л ТӨРСӨН ӨӨЖГИЙ

Өөжгийг сонсохоор зүрх сэтгэлийн хэцэнд тохоостой мяндсан утас долгилж, дурсамж, хайр, баяр гуниг цөм сэтгэлийн дотор өөр өөрсдийн өнгөөр байраа эзэлж, аль нь ч үзүүрээс нь татах төдийд л ондоо эгшиг, хөгөөр дуугарна. Бүдүүн, нарийн, өргөн, зарим нь барих төдийд л тасарчихмаар эмзэг, гарт баригдаж, нүдэнд харагддаггүй тэдгээр утаснаас татагч нь Өөжгий буюу хөгжмийн зохиолч, гитарчин Д.Өлзий-Орших юм.

Түүнийг гитараа тоглохоор хаанаас гэнэт гараад ирэв гэмээр хамгийн зөөлөн аялгуу урсаж, алгуурхан өргөгдөж байгаад намсаж бууна. Нэг гитар, нэг л хүний зүрх сэтгэлээр дамжин гарч байгаа  аялгуу мөртлөө жин даац том, далайц өргөн. Ийм нэг буй биеэрээ эгшиг болсон, сэтгэлийн гүнд урсах аялгуу бүхнийг авьяасаараа нааш урсган татах авьяаслаг нэгний тухай бичих гэсэн минь энэ.

-СОЛОНГО ХАМТЛАГААС ЭХЭЛСЭН СОДОН ГИТАРЧИН-
Тэрбээр анхлан Монголын хүүхдийн ордны тайзан дээр “Солонго” хамтлагтай гитар барин гарч ирсэн цагаас хойш гитар хөгжимтэй нөхөрлөж, амьдралын өнгө бүрийг нийлүүлэн дарж эхэлжээ. Үүнээс өмнө анх гитартай нөхөрлөж эхэлсэн тухайгаа тэр “1980 онд аав минь авч өгсөн 36 төгрөгний орос банзан гитараар гитартай танилцах түүх эхэлсэн. Тухайн үед орос гитар их хатуу утастай, бүдүүн хатуу хийцийн гитар байсан болохоор тухайн үедээ сайн сурч чадаагүй. Үндсэндээ 1984 онд гитарыг эрчимтэй тоглож эхэлсэн. Хамгийн анх 1985 оны аравдугаар сард Монголын хүүхдийн ордны тайзан дээр улс төрийн дууны “Солонго” хамтлагтай хамт гитар тоглож, эхэлж байлаа. Тэр цагаас хойш 30 гаруй жил өнгөрсөн байна. Анх гарахад тайз маш том битүү үзэгчтэй, айх, сандрах мэдрэмж битүү төрж байлаа” хэмээн ярьсан байдаг.

Дараа нь харин  “Соёмбо”, “Баян Монгол чуулга” , “Хөх тэнгэр” , “Соёл эрдэнэ”, “Шар айраг”  зэрэг ерээд онд ид хүчээ авч байсан оргил хамтлагуудад тоглож авьяас билгээ улам тэлсэн. Түүнээс хойш алдарт Никитон хамтлагтай салшгүй явж ирсэн. Ер явж, гитараа тоглож ирсэн хамтлагийн түүх нь л энэ болохоос гитарын утсан дээр тоглох ая, эгшгийн хувьд хязгааргүй, давтагдашгүй авьяас бол тэр. Энэ хугацаанд гурван ч тоглолтыг үзэгчдэд хүргэж, ар Монголын алдарт гитарчин болж, эрхгүй урдаа хэнийг ч алхуулахгүйгээр онцгойрч чадаж байв. Ёстой л өөрийн мэдрэмж, дотоод сэтгэлийнхээ хөг эгшгээр баруун, солгойгүй дарж, хаана ч гитартайгаа л явж байдаг. Өөжгийг ер гитараас салгах аргагүй. Гитар барих гэж л төрсөн мэт өгүүлэшгүй их аялгуу эгшгийн жин даацтай хүн бол тэр. Түүний гитарын ая ухаан бодол холын хол жолоо залж, хөлөрсөн их манан дунд саатуулна.

Тэгээд баригдашгүй хоосон зэрэглээ мэт бүхэн рүү гараа сунгаж, барьц алдахдаа хөл алдан унаж байгаа мэт, эсвэл гараа хүргэж зүрхлэлгүй буцаан татаж байгаа мэт барьцгүй мэдрэмж төрнө. Хаа хүрэх зүг чигээ алдана.

-ГИТАР ХӨГЖМИЙН ХАМГИЙН САЙХАН АЯЛГУУГ ТЭР Л ДАРДАГ-

Хэрэв гитар хөгжим ярьдаг байсан бол хамгийн сайхан үгийг хүмүүст хэлж байгаа. Харин хүний сэтгэлийг аргадаж, хөглөсөн сайхан аялгуутай болохоор түүнийг ясны авьяастай, хөгжмийг тултал мэдэрдэг нэгэн л гаргах болов уу. Хөгжмийн зохиолч, гитарчин Д.Өлзий-орших бол гитар хөгжмийн сайхныг дээд зэргээр илэрхийлэгч нэгэн. Тэр гитар хөгжим барьсан л бол уйлж, уярам, баярлаж хөөрөм ая эгшиг хөвөрч, дурсамж, дурдатгалынхаа нэгээхэн чөлөөнд очих л учиртай. Тэр дундаа хайрыг хамгийн сайхнаар урсгаж тоглоно. “Энэ хөгжмийг чинь би л тоглох гэж ирсэн юм” гэсэн шиг эзэн болж тоглоно. Өөжгийгийн мөн нэгэн онцлог бол Монголд анх удаа задгай талбайн тоглолтод утастай гитаараа орхиж, элетрон гитар дарж байсан нь. Бороо шиг зөөлөн шиврэх мэт тоглож байснаа аянга шиг нүргэлэн, салхи шиг хуйларна. Түүний гитараас ер байгалийн ямар ч үзэгдэл гарч мэдэх. Тэр гэнэт асгаран уйлмаар эгшгийг тоглож ч магадгүй. Эсвэл эрхэлж, туньмаар, бодож ухаармаар аялгууг ч тоглож магадгүй.

Юутай ч Өөжгий гитараа аваад тайз руу гарсан л бол үзэгчид ямар нэгэн зүйлд автаж, өөрийгөө бүрэн өгч, байгаа бүхнээрээ өөрчлөгдөн байхыг үгүйсгэх аргагүй.

-Хайрын дууны даруухан ая зохиогч-

“…Хайрын бурхан чи минь хаана байна

Хариулж надад хэлээд өгөөч…”

“Чи минь сэтгэл минь билээ

Чи минь мөрөөдөл минь билээ…” гэж дуулаагүй, эл дуунуудыг мэдэхгүй хүн ховор. Бүгдийн л хайрын гэрч, хамгийн сайхан үед эгшиглэдэг уран бүтээл. Тэгвэл бидний эчнээ танил болсон энэ сайхан уран бүтээлийн аяыг Өөжгий зохиосныг хүмүүс төдийлөн мэддэггүй. Түүний түмэн эгшгийн хувь тавиланг гитарын нэг утас дээр буулгадаг гитар хөгжмийн аяыг л андахгүй байх. Тэгвэл эзнээсээ ч түрүүлээд бидний зүрх сэтгэлд хүрч, аманд аялагдаж, хаа нэг санаа алдан гэгээн орших боломжийг олгосон эл дуунууд бол Өөжгийгийн зүрх сэтгэлийн хамгийн том илэрхийлэмж. Дээрх хоёр уран бүтээлээс гадна “Надад итгээч”, “Би чамдаа итгэдэг”, “Эр хүн зүрхэндээ уйлдаг”, “Зүүдний учрал”, “Миний ах атаман” киноны дуу, “Чи над шиг дурлаж чадах уу”, “Чамайг санахдаа” зэрэг дуу нь Монголчууд зүрх сэтгэлд хэдийн хоногшиж, цөм л амандаа аялан хайртай хүнээ бодож байдаг. Надад итгээч хайрт минь гэж нүдээ анин даган дуулж, “Яг л би чамтайгаа уулзсан юм шиг” хэмээн хайртай хүнтэйгээ уулзсан мэт төсөөлөн бодож, “Чи над шиг дурлаж чадах уу” гэж бардамхан дуулах түүний зохиосон сайхан хайрын дуунуудгүйгээр Монголын рок попийн ертөнцийг төсөөлөшгүй. Ер ийм гүнзгий мэдрэмж, гүн дурлам уран бүтээлч ховор. Өөжгий хөгжмөөрөө ч дуу хуураар ч эл урсгалын тэргүүн эгнээнд хөвж яваа. Авьяасын тэмдэг гэлтэйгээр гаргасан цөөн уран бүтээл нь цөм хүний зүрх сэтгэлийн торхонд эргэж гарахгүйгээр хоргодож, хэзээ ч сонссон уйдамгүй.

-НИКИТОН ХАМТЛАГТАА БАЯРТАЙ ГЭЖ ХЭЛСЭН ӨӨЖГИЙ-
Түүний тухай гэнэт гэмээр юм уу ер бичих болсон минь хамгийн сүүлд түүний бидэнд дуулгасан мэдээнээс үүдэлтэй. Никитон бол Өөжгий. Эл хамтлагаас салгаж ойлгох аргагүй. Яах аргагүй дуу хуураар дүүргэлцэж, түшилцэж явсан хүн бол Өөжгий мөн.

Тэрбээр энэ тухай “Баяртай Никитон! Сүүлчийн удаа Никитонтой тоглолоо. Аливаа юм өөрийн гэсэн цаг хугацаатай байдаг. Сүүлийн үед хэт чанга хөгжим, рок тоглолтонд тоглохоор ядраад байдаг болж.Дээр нь энэ муу чих байнга шуугиад, сонсголын асуудал гарч эхэллээ.Эмчид үзүүлэхээр яваандаа дүлийрнэ гэсэн оноштой зэрэг шалтгааны улмаас Никитоноо орхиж байна. Ер нь хүнд аливаа хийж байсан зүйлээ орхих өдөр нэгэн өдөр заавал ирнэ.Тэр цагт юу ч байсан харамсахгүйгээр орхиж чаддаг байх хэрэгтэй гэж би хувьдаа боддог. Чадал нь нэгэнт хүрэхгүй  болж хүний элэг доог болж явснаас чадаж байгаа цагтаа явж чадна гэдэг нэг бодлын бас гоё шүү.  Гитараа бас хөгжмөө би бүрмөсөн орхиж буй хэрэг биш юм аа. Мэдээж ганц нэг дуу зохиож, хааяа томхон тоглолтуудад оролцоно оо. Никитон бол мэдээж зогсохгүй урагшилна. Өөр залуу сайн гитарчид намайг өлхөн орлоод тоглочихно.Никитондоо хамгийн сайн сайхан бүхнийг хүсье!” гэжээ.

1984 оноос хойш тасралтгүй гитар тоглож, дуу хуураас салаагүй энэ авьяастан хэдий хамтлагаасаа гарч байгаа ч урлагаас гараагүй, гарах ч аргагүй гэдгийг хэлэх гэж энэ бичвэрийг бичсэн юм. Учир нь Өөжгий бол гитар гэж л ирсэн хүн. Ирээд гитараа барьсан. Цаашид ч барьж, Монголын урлагт Өөжгий эгшиглэсээр байх болно.

-ДУУСАШГҮЙ АВЬЯАС ЧИНЬ ДУНДРАА Ч ҮГҮЙ БАЙНА-

    Өөжгийгийн дуусашгүй авьяас билгээр сонсогчид 30 гаруй жил тэжээгдэн, тэтгэгдэж иржээ. Гаднаас нь харахад бүдүүн бараг, борог даруу нэгэн. Дуу хуур, хөгжмөөр дотоод ертөнц рүү нь нэвтрэхэд  дуусаж, дундрашгүй их авьяастай, шавхагдашгүй их нөөц бололцоотой түүний авьяас яагаа ч үгүй байна. Түүний гитараас гарах өнгө нот шиг, сэтгэлээс нь урсан тогтсон дуу хуур шиг нь өөр олон бүтээлийг монголчууд түүнээс хүлээж байгаа. Гитарны нэг л утас тасрахад хөг алддаг шиг Монголын рок попын урсгалаас Өөжгий гэж өнгийг, хүний сэтгэлийн торгон утсыг хөнддөг уран бүтээлчгүйгээр уран бүтээлийн хөг алдагдана. Тэгэхээр Өөжгийгийн тоглосон гитарын хөг ч тэр, үзэгч, сонсогчдын хөг ч алдрахгүй урсана гэдэгт итгэл дүүрэн байна.